Blessures aan de knieband ontstaan in de meeste gevallen door overbelasting van de knie, vooral tijdens het sporten. Vaak ontstaan ze door een plotselinge draaibeweging, een misstap of langdurige overbelasting. Hierdoor kunnen ze oprekken, (in)scheuren of volledig afscheuren.
De bekendste kniebandblessure is een blessure aan de kruisband, die grotendeels inscheurt en soms zelfs afscheurt. In het geval van een afgescheurde kruisband kan het noodzakelijk zijn om over te gaan op een operatie. In deze blog leg ik uit wat kniebanden zijn, hoe kniebandblessures ontstaan en welke gradaties er worden onderscheiden.
Wat zijn kniebanden?
De knie is een ingewikkeld gewricht. Deze wordt gevormd door de onderkant van het bovenbeen en de bovenkant van het onderbeen. Bovenop het onderbeen bevindt zich de meniscus. Samen met de kniebanden zorgt de meniscus voor stabiliteit van de knie tijdens bewegen. De kniebanden zijn ligamenten die het onder- en bovenbeen met elkaar verbinden. Bij overbelasting van de knie kunnen er blessures ontstaan aan deze ligamenten.
We onderscheiden twee soorten kniebanden. Banden die aan de zijkant van de knie zitten (binnenste en buitenste knieband) en banden die midden in de knie zitten (kruisbanden). De ligamenten aan de buitenkant van de knie zorgen ervoor dat de knie niet te ver naar binnen of buiten kan bewegen. De kruisbanden zorgen ervoor dat de knie niet te ver naar voren, achteren, binnen en buiten kan bewegen. Daarnaast zorgen de kruisbanden ervoor dat het onderbeen op zijn plek blijft tijdens het draaien.
Wat voor klachten ervaar ik bij een kniebandblessure?
Wanneer een zijband scheurt, zwelt dat deel van de knie op. Soms is er een blauwe plek zichtbaar doordat er bloedvaatjes kapot gaan tijdens de overbelasting.
Als er een kruisband scheurt, voel of hoor je iets knappen. De pijn ervaar je in de knie en is dus niet direct aan te raken. Binnen een paar uur zwelt de knie op en in sommige gevallen wordt de knie blauw, doordat er bij het afscheuren een bloeding in de knie kan ontstaan. Tot slot lijkt het of je steeds door je knie zakt. De kruisbanden geven immers veel stabiliteit in het gewricht, dat je dan ineens mist.
Waardoor kunnen kniebanden uitrekken of inscheuren?
Banden aan de zijkant van de knie kunnen beschadigen door een harde klap, waardoor de knie naar binnen of buiten beweegt. Hierdoor komt er veel kracht op de knieband, waardoor deze kan uitrekken of inscheuren.
De voorste kruisband kan scheuren bij een combinatie van draaibewegingen met een sprong. Bij bijvoorbeeld verkeerd landen vanuit een sprong is er een draaimoment waarbij de voet stil staat. Het boven- en onderbeen draaien dan ten opzichte van elkaar. In sommige gevallen scheurt de binnenste knieband samen met de voorste kruisband.
Er ontstaat niet snel een beschadiging aan de achterste kruisband. Alleen wanneer er veel kracht op de knie komt door een ongeluk of een val met de fiets kan de achterste kruisband inscheuren.
Welke gradaties zijn er bij kniebandblessures?
Letsel aan de kniebanden is onder te verdelen in drie niveaus, ook wel gradaties in vaktermen.
Graad 1 is het oprekken van de knieband. De knie voelt nog stevig en er is geen zijwaartse speling in het gewricht. Vaak wordt er pijn ervaren door het op spanning zetten van de knie.
Bij graad 2 is de band voor een deel ingescheurd. Er is minder stabiliteit, maar je zakt er niet gelijk doorheen. Vaak is er speling in de zijwaartse richting. Net als bij graad 1 wordt er pijn ervaren bij het op spanning brengen van de knie.
Bij graad 3 gaat het om een volledige afscheuring van een knieband. De knie is niet meer stevig en er zit veel speling in het gewricht. Er is helemaal geen weerstand bij het op spanning brengen van de knie. In het geval van een complete afscheuring, is er vaak kort en hevig pijn, maar naderhand niet meer.
Hoe wordt een kniebandblessure vastgesteld?
Aan de hand van je verhaal en van fysiek onderzoek kan er al een diagnose worden gesteld. In het geval van een in- of afscheuring, zal er altijd een MRI van de knie gemaakt worden. Hieruit blijkt welke gradatie de kniebandblessure heeft.
Hoe gaat het verder met een verrekte of gescheurde knieband?
Wanneer een knieband verrekt is, geneest deze vaak vanzelf. Na enkele weken of maanden zijn de klachten verdwenen. Wanneer je merkt dat de klachten minder worden, is een controle bij de huisarts meestal niet noodzakelijk. Bouw de belasting rustig op, zodat je spierkracht weer toeneemt.
Oftewel, kniebandblessures zijn vervelend, maar met de juiste aanpak goed te behandelen. Door goed naar je lichaam te luisteren en de belasting stapgewijs op te bouwen, werk je effectief aan je herstel.
Blijven klachten aanwezig na enkele weken tot maanden? Bespreek deze dan met de huisarts. Afhankelijk van de ernst van jouw klachten kan je doorverwezen worden naar de fysiotherapeut. Deze gaat onder begeleiding helpen om jouw klacht te verminderen.