Wat is een frozen shoulder?

Onlangs had ik een patiënte op de praktijk die bij de huisarts was geweest voor schouderklachten. Hierbij werd gedacht aan een slijmbeursontsteking, waarvoor zij werd doorverwezen naar de fysiotherapeut. Tijdens het onderzoek stuitte ik op wat eigenaardigheden, met name in de beweeglijkheid van de schouder.

Bij een slijmbeursontsteking is de schouder prima in de uiterste bewegingsmogelijkheden te krijgen. Tijdens het bewegen van de schouder zie je als therapeut een pijnontwijkende beweging op weg naar die uiterste stand. Een patiënt met een frozen shoulder kan echter de eindstand van de beweging helemaal niet halen en ervaart veel eerder pijnklachten.

Maar wat is dan een frozen shoulder? En welke lichamelijke klachten horen bij deze aandoening? In deze blog lees je hier meer over.

Hoe ziet het schoudergewricht er uit?

De schouder bestaat uit drie botten die samen het schoudergewricht vormen. Het schouderblad bevat de kom van het gewricht. De bovenarm heeft een kop die in de kom valt. Het sleutelbeen heeft invloed op de beweeglijkheid van de kop en de kom. Om het schoudergewricht bevindt zig een soort zak met vloeistoffen die het gewricht omsluit, het gewrichtskapsel. Dit bestaat uit los weefsel, waardoor de schouder vrij en soepel kan bewegen.

Wat is een frozen shoulder?

Letterlijk vertaald betekent ‘frozen shoulder’ bevroren schouder. Deze aandoening ontstaat tussen het 40e en 60e levensjaar en komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. De oorzaak van een bevroren schouder is niet altijd duidelijk. In de meeste gevallen is er sprake van een ontsteking of verkorting in het schouderkapsel. Door deze ontsteking plakken de losse weefsels van het gewrichtskapsel aan elkaar. 

Frozen Shoulder Ballerina
Bij een frozen shoulder is er in de meeste gevallen sprake van een ontsteking of verkorting in het schouderkapsel.

Wat is het beloop en de symptomen van een frozen shoulder?

Ongeveer 2-5% van de bevolking krijgt te maken met een frozen shoulder. De duur van deze aandoening kan variëren van 10 maanden tot 3 jaar. Een frozen shoulder bestaat uit drie fasen.

  • In de eerste fase (verstijvende fase) is er sprake van pijn in de schouder die steeds erger wordt. Eerst is er alleen sprake van pijn bij bewegen en later in deze fase is er pijn in rust. Het kapsel wordt stijf en daardoor wordt de schouder minder beweeglijk in alle richtingen. Slapen op de schouder is door pijnklachten niet mogelijk, waardoor de nachtrust verstoord raakt.
  • In de tweede fase (bevroren fase) is er vermindering van de pijn. Pijn wordt dan vooral bij het einde van de beweging gevoeld. Er is sprake van een grote bewegingsbeperking in dit stadium van deze aandoening.
  • In de derde fase (ontdooiende fase) zal de pijn geleidelijk verder afnemen. Hier gaat het toenemen van de beweeglijkheid mee gepaard. In sommige gevallen is er een blijvende bewegingsbeperking van de schouder na het doormaken van een frozen shoulder.

Hoe ziet een behandeling bij een frozen shoulder uit?

Over het algemeen kan een frozen shoulder vanzelf genezen. De hersteltijd is, zoals eerder aangegeven, erg verschillend. Hoe een behandeling fysiotherapie eruitziet, hangt sterk af van de fase waarin de frozen shoulder zich bevindt. Daarnaast zijn er individuele verschillen bij patiënten, waardoor een behandeling altijd op maat wordt gemaakt.

In de eerste fase zal ik met name adviezen geven omtrent belasting en belastbaarheid van de schouder. Daarnaast zal ik proberen de schouder zo soepel mogelijk te houden. Ik geef vaak weinig tot geen oefeningen in deze fase, omdat uit mijn eigen ervaring blijkt dat de klachten vaak toenemen.

In de tweede fase is er als therapeut niet altijd de mogelijkheid tot behandelen. Wanneer het kapsel eenmaal vast zit, moet de ontsteking eerst worden opgelost door het lichaam. Hiervoor kunnen ontstekingsremmers door de huisarts worden voorgeschreven.

In de derde fase wordt er steeds meer beweging mogelijk in de schouder, waardoor mobilisaties van de schouder mogelijk worden. Deze moeten heel voorzichtig worden uitgevoerd, omdat het kapsel nog erg kwetsbaar is. Wanneer het herstel eenmaal is ingezet, wordt de belastbaarheid in kleine stappen vergroot.

Heb jij schouderklachten? Loop hier dan niet te lang mee rond. Je klachten kunnen namelijk verder verergeren zonder duidelijke oorzaak. Neem in geval bij pijnklachten contact op met jou fysiotherapeut.