Uit onderzoek blijkt dat meer dan een miljoen Nederlanders gewrichtspijn door artrose hebben. Dit getal ligt waarschijnlijk veel hoger. Wanneer iemand de diagnose gewrichtsslijtage krijgt, ontstaat vaak angst om te bewegen. In deze blog beantwoord ik 9 vragen over gewrichtsslijtage.
Wat is artrose?
Om te begrijpen wat artrose is, geef ik je eerst anatomische kennis hebben over een gewricht. Een gewricht is een verbinding tussen twee of meer botten. Gewrichten kunnen er voor zorgen dat deze botten ten opzichte van elkaar kunnen bewegen met behulp van spieren. De meest bekende gewrichten zijn knieën, heupen, ellebogen, schouders en polsen. Echter denk je er niet aan dat al je wervels ook ten opzichte van elkaar moeten bewegen. Anders zou je stijver zijn dan een plank.
De botten in het gewricht zijn bedekt met kraakbeen, een glad laagje dat ervoor zorgt dat deze soepel over elkaar heen bewegen. Door veroudering wordt dit laagje dunner en stugger, wat eventueel pijn en stijfheid veroorzaakt. Schade aan het gewricht door vallen of afscheuren van banden rond het gewricht, kan dit proces versnellen. Gewrichtsslijtage is dus het verdwijnen van deze beschermlaag, waardoor het bot direct over het bot beweegt.
Is het een vorm van reuma?
Net als veel andere aandoeningen, valt gewrichtsslijtage onder de verzamelnaam ‘reuma’. Artrose is dat echter niet. Bij reuma is er sprake van chronische ontstekingen in de gewrichten, waarvoor vaak pijnstillers en ontstekingsremmers worden gebruikt.
Bij artrose kan er door overbelasting van spierweefsel een acute ontsteking in het gewricht ontstaan, waarvoor vooral ontstekingsremmende medicijnen worden gebruikt. Deze pijn neemt vaak snel weer af; je hoeft dus niet permanent pijnstillers te nemen bij gewrichtsslijtage.
Komt gewrichtsslijtage veel voor?
Vermoedelijk zijn er veel meer mensen zonder de officiële diagnose gewrichtsslijtage. Vaak blijven klachten beperkt tot een of enkele gewrichten. Vaak wordt de diagnose pas op latere leeftijd gesteld, terwijl patiënten zich vaak al eerder met onbegrepen klachten bij de huisarts melden. Artrose komt het meest voor bij mensen boven de 55 jaar, maar leeftijd hoeft niet per se een rol te spelen. Artrose kan ook voorkomen op jongere leeftijd, in verband met aanleg voor slijtage, zwaar lichamelijk werk, overbelasting door intensief sporten of door blessures waarbij schade aan een gewricht ontstaat.
Kan je genezen van gewrichtsslijtage?
Artrose is helaas niet te genezen, maar er zijn wel manieren om de klachten beter verdraagzaam te maken. Vaak ontstaat er angst voor pijn en de vrees om de schade te vergroten. Echter helpt bewegen de gewrichten te smeren, waardoor het kraakbeen zo soepel mogelijk blijft. Daarnaast versterk je de spieren, waardoor de stabiliteit in het gewricht behouden blijft.
Wat kan een fysiotherapeut voor je doen bij artrose?
Gewrichtsslijtage kan door middel van houdingscorrectie en het opheffen van scheefstanden niet verder doorzetten. Een fysiotherapeut of manueel therapeut kan hierbij helpen. Daarnaast kunnen zij hulp bieden bij het geleidelijk opbouwen van de belastbaarheid door middel van oefeningen.
Wat kan ik doen tegen de pijn?
Acute artrose-ontstekingen kunnen tijdelijk verlicht worden met paracetamol. Dit zal de heftigheid van de pijn wegnemen. De pijn kan veroorzaakt worden door scheefstanden. Het is dus handig om de fysiotherapeut in te schakelen om de standen van de gewrichten te laten checken en te behandelen.
Heeft het dragen van een brace zin?
Het dragen van een brace heeft alleen nut om de stabiliteit te verbeteren wanneer je ook de spieren rond het gewricht traint. Wanneer een brace alleen ingezet wordt om het gewricht stabiel te houden, zullen de spieren rond het gewricht afnemen. De spieren worden dan niet meer ingezet en zullen ‘lui’ worden.
Kan een dieet helpen?
In het geval van reumatische aandoeningen kan een dieet helpen. Artrose is een schade, die niet door middel van voeding te herstellen is. Het kan wel helpen om te diëten als je te zwaar bent. Overgewicht geeft meer druk op de gewrichten, waardoor slijtage sneller doorzet.
Wat kan ik doen om gewrichtsslijtage te voorkomen?
Gewrichtsslijtage voorkomen is bijna niet mogelijk, omdat we allemaal wel eens door onze enkel gaan. Wel kun je een aantal dingen doen:
- Blijf bewegen. Rust roest is een goede uitspraak die hier bij past. Spieren blijven in een optimale conditie en belasting zorgt er voor dat het kraakbeen in conditie blijft.
- Pas op met te belastende sporten, hierdoor kan je sneller blessures oplopen. Dit kan gewrichtsslijtage in de hand werken. Wanneer er al sprake is van artrose, dan kan je het beste kiezen voor minder belastende activiteiten als wandelen, fietsen en zwemmen.
- Laat de houding en de standen van je gewrichten regelmatig checken. Elke val zorgt voor scheefstand door compensatiestrategieën in je lichaam. Hoe langer je rondloopt met scheefstand, hoe meer schade er veroorzaakt wordt.
Ben jij in het verleden gevallen? Neem contact op met een professional. Slijtage is in een vroeg stadium goed op te vangen en kan daardoor verdere schade aan de gewrichten voorkomen.